George Bush ne vitin 2005 beri nje lajmerim duke thene se “Nese ne presim per nje pandemi qe te shfaqet, atehere do te jete shume vone te pergatitemi”!
-Ne veren e vitit 2005 perderi sa presidenti George W. Bush ishte me pushime ne
ranchin e tij ne Crawford Teksas ai filloi te lexonte nje kopje te nje libri
te ri qe fliste per pandemin e gripit te vitit 1918. Kur u kthye ne Washington
ai thirri ne takim ne zyren Ovale keshilltarin e tij me te lart te homeland
security dhe ja dha librin e historianit John M Barry’s “The Great Influenza i cili
tregon perrallen e murtajes mizterioze qe do mbys me shume njerz se cdo smundje
tjeter ne historin e njerzimit. Bush i tha qe ti duhet ta lexosh kete liber kujton Fran
Townsend.Shiqo kjo ndodh cdo 100 vite ne kemi nevoj per nje stategji nacionale.
Kështu lindi plani pandemik më gjithëpërfshirës i kombit – një libër
manuali që përfshinte diagrame për një sistem global paralajmërimi të
hershëm, fonde për të zhvilluar teknologji të re, të shpejtë të
vaksinave dhe një stok të fortë kombëtar të furnizimeve kritike,
siç janë maskat për fytyrën dhe ventilatorët, tha Townsend .
Përpjekja ishte e fortë pergjat tre viteve të ardhshme, përfshirë
ushtrimet ku zyrtarët e kabinetit inskenonin skenario te ndryshem mirepo
plani nuk ishte i qendrueshe. Një numër i madh i planit ambicioz ose nuk
u realizuan plotësisht ose u la menjeane pasi qe krizat e tjera u moren ne
konsiderat si prioritet.
Por elementët e kësaj përpjekje kanë formuar bazën e reagimit kombëtar
ndaj pandemisë koronavirus që po zhvillohet tani.
“Megjithë politikën, megjithë ndryshimet, kur një krizë godet,
ju merrni nga sirtari ato plane qe jan hartuar dikur dhe punoni
prej atyre planeve”, tha Townsend.
Kur Bush fillimisht u tha ndihmësve të tij se ai dëshironte të
përqëndrohej në potencialin e një pandemie globale, shumë prej
tyre nuk kishin dyshime.
“Reagimi im ishte – unë jam varrosur. Po merrem me terrorizëm.
Sezoni i uraganit. Zjarret .Cfar jam une?”
“Tha Townsend. “Ai më tha:” Mund të mos ndodhë në orën tonë,
por kombi ka nevojë për planin “.
Gjatë muajve të ardhshëm, zyrtarët e kabinetit e morën idenë.
Shumica e tyre kishin qeverisur gjatë sulmeve terroriste të
11 Shtatorit, kështu që ngjarjet e konsideruara të pamundura,
por me shumë ndikim kishin një rezonancë të caktuar.
Sipas Bossert, i cili tani është një kontribues i ABC News, Bush
nuk insistoi vetëm në përgatitjen e një pandemie.
Ai ishte i fiksuar pas tij.
Në një fjalim në nëntor te 2005 në Institutin Kombëtar të Shëndetësisë,
Bush paraqiti propozimet në detaje – duke përshkruar ne menyre te
mahnitshëm se si do të shpalosej një pandemi në Shtetet e
Bashkuara. Në mesin e të pranishmëve ishte Dr. Anthony Fauci, drejtuesi
i reagimit aktual ndaj krizës, i cili ishte atëherë dhe akoma tani është
drejtori i Institutit Kombëtar të Alergjisë dhe Sëmundjeve Infektive.
“Një pandemi është si një zjarr pyjor,” tha Bush në atë kohë.
“Nëse kapet herët, mund të shuhet me dëme të kufizuara. Nëse lejohet
të zbehet, e pazbuluar, ajo mund të rritet në një pellg që mund të
përhapet shpejt përtej aftësisë sonë për ta kontrolluar atë.”
Presidenti e kuptoi që një shpërthim ishte një lloj tjetër katastrofe
se sa ato që qeveria federale ishte krijuar për të adresuar.
“Për t’iu përgjigjur një pandemie, ne kemi nevojë për personel mjekësor
dhe pajisje të përshtatshme”, tha Bush. “Në një pandemi, gjithçka nga
shiringat deri tek shtretërit spitalor, maska për frymëmarrës dhe pajisje
mbrojtëse do të zgjasnin shkurt
Bush u tha shkencëtarëve të mbledhur se ata do të duhet të zhvillojnë
një vaksinë në kohën rekord.
“Nëse goditet një pandemi, vendi ynë duhet të ketë një kapacitet të
madh që do të na lejojë të sjellim shpejt një vaksinë të re dhe të
prodhojmë sa duhet për të imunizuar çdo Amerikan kundër sojit pandemik,
” tha ai.
Bush u përpoq të shpenzojë 7 miliard dollarë për të ndërtuar planin e tij. Sekretarët e kabinetit të tij i nxitën shtabet e tyre që t’i marrin seriozisht përgatitjet.
Qeveria nisi një faqe në internet, www.pandemicflu.gov, që është
ende në përdorim sot. Por, me kalimin e kohës, u bë gjithnjë e më e
vështirë për të justifikuar vazhdimin e fondeve, stafit dhe vëmendjes,
tha Bossert.
“Ju duhet të keni zotim vjetor të buxhetit. Ju duhet të keni institucione
që mund t’i mbijetojnë çdo administrate. Dhe ju duhet të keni përvojë
lidershipi,” tha Bossert. “Të tre këta mund të ndikohen nga forma jonë e
mrekullueshme dhe unike e qeverisë në të cilën ju transferoni pushtetin çdo katër vjet.”
Bush nuk pranoi, përmes një zëdhënësi, të komentojë mbi krizën e
shpalosur ose të diskutojë përgjigjen aktuale. Por vërejtjet e tij
nga 15 vjet më parë akoma tingëllojnë.
“Nëse presim që të shfaqet një pandemi,” paralajmëroi ai, “do të
jetë tepër vonë për t’u përgatitur. Dhe një ditë shumë jetë mund
të humbën pa nevojë sepse ne nuk arritëm të vepronim sot.”
