Agresiviteti fizik është sjellje sulmuese që shoqërohet me emocion (zemërim) dhe ndikohet nga emocionet. Në psikoanalizë mendohet se agresioni vjen nga fuqitë e brendshme. Kur veproni me qëllimin për t’i shkaktuar dëm fizik ose emocional një personi ose sendi tjetër, kjo sjellje njihet si agresion. Sjellja agresive mund të jetë një reagim i hidhur ndaj një shkaku, ose mund të planifikohet paraprakisht.
Agresioni zakonisht ndahet në dy kategori:
1.Agresioni fizik ose armiqësor
2.Agresioni emocional ose relacional
Agresioni armiqësor ndodh kur përpiqeni të dëmtoni një individ duke goditur, pickuar, kafshuar, shtyrë ose shkaktuar ndonjë lloj dëmi tjetër fizik. Ndërsa, agresioni emocional mund të përfshijë përhapjen e thashethemeve, ngacmimin e dikujt, ose përjashtimin e qëllimshëm të një personi në mënyrë që ai ose ajo të ndihet keq emocionalisht.
Shkaqet dhe Faktorët e rrezikut
Shkaqet dhe faktorët e mundshëm të rrezikut për agresion mund të ndryshojnë nga personi në person. Sidoqoftë studiuesit i kan zbuluar dhe besojnë që disa nga shkaqet dhe faktorët mund të jenë:
Gjenetike: Disa çrregullime të trashëgueshme të shëndetit mendor mund të shkaktojnë sjellje agresive. Prandaj, nëse keni një histori familjare të sëmundjeve të tilla, mund të keni më shumë të ngjarë të luftoni me agresionin.
Mjedisi: Mjedisi juaj është i aftë të ndikojë nëse veproni apo jo në mënyrë agresive. Për shembull, nëse jeni i ekspozuar ndaj dhunës, krimit, traumës ose veprimeve agresive të dikujt tjetër, ju gjithashtu mund të paraqiteni me sjellje agresive. Për më tepër, nëse nuk jeni në gjendje të përballoni stresin ose fatkeqësinë, mund të jeni më të prirur të luftoni edhe me agresionin.
Çrregullime të shëndetit mendor: Disa sëmundje mendore ose përfshijnë agresionin si simptomë ose mund të çojnë në veprime agresive nëse nuk menaxhohen siç duhet. Më poshtë janë shembuj të çrregullimeve të shëndetit mendor që mund të përfshijnë ose shkaktojnë agresion:
Sëmundja e Alzheimerit
Çrregullimi i deficitit të vëmendjes / hiperaktivitetit (ADHD)
Çrregullimi i spektrit të autizmit
Demenca
Skizofrenia ose çrregullime të tjera psikotike
Çrregullimet e përdorimit të substancave
Faktoret e rrezikut
Të qenit viktimë e një krimi
Ekspozimi ndaj dhunës, krimit, kaosit ose stresit në moshë të re
Histori e abuzimit me substancat
Vetëvlerësim të ulët
Mungesë e aftësive të shëndetshme të përballimit
Mungojnë modelet pozitive të rolit si fëmijë apo adoleshent
Crregullim i shëndetit mendor
Duke mbijetuar një trauma
Shenjat dhe Simptomat
Ka shumë shenja treguese të agresionit. Simptomat e mëposhtme sugjerojnë që po silleni në një mënyrë agresive:
Simptomat e sjelljes
Kafshimi i një personi tjetër ose i një sendi
Ngacmimi
Shkatërrimi i pronës
Vështirësia për të qetësuar veten pasi keni kryer sjellje agresive
Goditja e një personi tjetër ose e një sendi
Injorimi i dikujt me qëllim
Tërheq flokët e dikujt
Shtyrja e një personi tjetër ose e një sendi
Përhapja e thashethemeve për dikë
Bërtitma
Simptomat fizike
Frymëmarrje e përshpejtuar
Grushta të shtrënguara
Lëkura e ndezur
Rritja e temperaturës së trupit
Rritja e rrahjeve të zemrës
Djersitje
Shtrëngim dhëmbësh
Dhimbje koke
Simptomat psikosociale
Ndryshimet e menjëhershme të humorit
Humor i zemëruar
Ndjenja e trazuar
Ndihesh i irrituar
Pragu i ulët i tolerances
Trajtimi
Në mënyrë që të punojmë përmes sjelljeve agresive, së pari duhet të identifikojmë shkakun kryesor dhe faktorët themelorë. Mënyra më e zakonshme për të trajtuar dhe zvogëluar sjelljen agresive tek një i rritur është një formë e psikoterapisë, të tilla si terapia njohëse e sjelljes (CBT). Përmes metodave të trajtimit të psikoterapisë, një individ mund të mësojë se si të kontrollojë sjelljet e tij, të zhvillojë aftësi më të mira për të përballuar dhe të zhvillojë aftësinë për të kuptuar pasojat e sjelljes së tij.Mundësitë e trajtimit përfshijnë:
Medikamente: Medikamentet specifike për qetësim të rekomanuara nga profesionistët adekuad janë efektive dhe sjellin rezultate pozitive.
Terapia individuale: Seancat individuale në klinika përkatëse u lejojnë personave që luftojnë me agresionin të diskutojnë mënyrat në të cilat sjellja ndikon në jetën e tyre të përditshme. Terapia individuale do të ndihmojë të rriturit të mësojnë se si të rregullojnë emocionet, të identifikojnë shkaktarët dhe të zhvillojnë strategji më të mira të përballimit.
Terapia në grup: Puna me të tjerët në qendra të trajtimit të cilët në mënyrë të ngjashme po luftojnë me agresionin dhe probleme të tjera mendore ose fizike mund të jetë një lehtësim i madh për ata që kanë prirje agresive. Përmes grupit, ju do të mësoni aftësi të menaxhimit të zemërimit, mekanizma përballimi, ushtrime relaksimi dhe imazhe të drejtuara për t’ju ndihmuar të mësoni mënyra të reja të shprehjes së ndjenjave tuaja.
